Minęły 32 lata dyrektorowania....

Podsumowanie

„32. letniej kadencji” dyrektora Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Żninie

Jadwigi Jelinek

1.      16 listopada 1983 roku - przyjęcie obowiązków dyrektora Rejonowej (wówczas) Biblioteki Publicznej w Żninie (w trakcie kadencji: powołanie na czas określony, konkurs, od 2007 – powołanie na czas nieokreślony).

2.      Kwalifikacje:

 - Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu – Kulturoznawstwo, studia magisterskie.

- Studium Bibliotekarskie w Bydgoszczy.

Szkolenia (podnoszenie kwalifikacji):

- „Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych w jednostkach sektora publicznego” (2006)

- „Zasady organizowania, finansowania i prowadzenie rachunkowości samorządowych instytucji kultury” (2007)

- „Skuteczna współpraca z mediami” (2007)

- „Rachunkowość i gospodarka finansowa instytucji kultury” (2008)

- „Nieprawidłowości w zakresie stosowania prawa pracy w jednostkach sektora finansów publicznych – wnioski organów kontroli” (2009)

- „Stres zawodowy – źródła – konsekwencje – zapobieganie” (2009)

- „Nowe zasady aplikowania o środki z programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” (2009)

- „Obowiązki biblioteki – instytucji kultury w zakresie kontroli zarządczej” (2010)

- „Multimedia i nowoczesna komunikacja” (2011)

- „Biblioteka. Miejsce promocji kultury” (2011)

- „Planowanie rozwoju biblioteki” (2011)

- „Podstawy grafiki dla każdego” (2011)

- „Autoprezentacja  i budowanie wizerunku bibliotekarza” (2011)

- „Biblioteka miejscem atrakcyjnym dla dzieci i młodzieży”

- „Architektura wnętrz bibliotecznych i proces inwestycyjny” (2011)

- „Zakładanie i prowadzenie blogów” (2011)

- „Power Point 2010 – tworzenie nowoczesnych prezentacji multimedialnych” (2012)

- „Szkolenie z rzecznictwa” (2012)

- „Trening umiejętności kierowniczych. Jak kierować skutecznie” (2013

- „Innowacyjne formy promocji książki i biblioteki (FlashMob, Lipdup) – animacje przestrzeni” (2014)

- „Sztuka fotografii w pracy z czytelnikiem i w promocji biblioteki” (2015)

- „Prezi.com – tworzenie nieszablonowych prezentacji multimedialnych” (2015)

3.      Zarządzanie gospodarką:

·         1983-1997 - lokal przy ul. Śniadeckich 21 – negocjacje z prywatnym właścicielem w sprawie wysokości czynszu, starania o poprawę warunków gromadzenia księgozbioru (zawilgocone, zagrzybione pomieszczenia). Zabiegi o nowy lokal zwieńczone sukcesem w 1997 roku.

·         1997 – pozyskanie budynku przy ul. Sienkiewicza 4 (obecna siedziba), rozpoczęcie działalności w grudniu 1997 roku.

Najważniejsze prace adaptacyjne i remontowe na przestrzeni lat 1997 – 2014 (prace systematyczne, rozłożone w latach ze względu na posiadane niskie środki finansowe, częściowo realizowane ze środków pozabudżetowych):

- remont adaptacyjny, przystosowanie pomieszczeń do potrzeb biblioteki (wyburzanie ścian, stawianie nowych…),

- wyburzenie luksferów na klatce schodowej, wstawienie okien,

- zmiana systemu grzewczego (z tradycyjnego na gazowe – obecnie ciepłociąg),

- przebudowa kotłowni (z węglowej na gazową, wykafelkowanie…),

- wymiana wszystkich okien,

- docieplenie dachu oraz ścian budynku,

- malowanie elewacji budynku,

- remont schodów wejściowych głównych i bocznych, wykonanie balustrad,

- adaptacja magazynu po opale na magazyn książek,

- adaptacja garażu na magazyn książek z jednoczesnym wykorzystaniem na imprezy dla dzieci,

- adaptacja pomieszczenia piwnicznego na archiwum zakładowe – wyposażenie,

- adaptacja pomieszczenia piwnicznego na magazyn czasopism – wyposażenie,

- remont łazienek,

- adaptacja jednej z łazienek na biuro gł. księgowego,

- stopniowe remonty poszczególnych pomieszczeń (zrywanie boazerii pozostałych po poprzednich użytkownikach itp.),

- przyjazne przystosowanie oddziału dla dzieci (malowanie postaci bajkowych itp.),

- wyposażenie zbiorów specjalnych w klimatyzację – dostosowanie do wymogów przechowywania cennych zbiorów regionalnych),

- podłączenie budynku do kanalizacji (po wieloletnich staraniach), likwidacja szamba.

- remont instalacji odprowadzającej deszczówkę oraz instalacji odgromowej.

·         Filie biblioteczne - zapobieżenie likwidacji(kilkakrotne), organizacja właściwego ich funkcjonowania i wyglądu.

W latach  90., z chwilą przejęcia finansowania kultury przez samorządy, trzy filie uległy niestety rozwiązaniu (Bożejewice, Słębowo, Żnin-Góra).

·         Wyposażenie placówek bibliotecznych:

Komputeryzacja: pierwsze komputery pozyskano (nieodpłatnie) z programu IKONKA w 2004 roku, wcześniej brak było środków finansowych na ich zakup. W 2009 aplikowanie i przystąpienie do Programu Rozwoju Bibliotek (pozyskano nieodpłatnie 7 komputerów, 5 drukarek, instalacja Internetu na filiach). W 2010 aplikowanie i przystąpienie do programu Biblioteka+, pozyskanie nieodpłatne programu bibliotecznego (5 modułów) MAK+, zapoczątkowanie wprowadzania księgozbioru do katalogu on-line. W miarę posiadanych środków finansowych zakup komputerów (uzupełnianie wyposażenia, wymiana zużytych). W roku 2015 pozyskanie wysokiej jakości tabletów w wyniku aplikacji do programu „Tablety dla bibliotek”.

Meble biblioteczne: najczęściej projektowane osobiście - lady biblioteczne, regały, zabudowa ścian - tak aby były maksymalnie funkcjonalne, często wykonywane, w celu oszczędności, przez pracowników Zakładu Robót Publicznych.

·         Pozyskane środków pozabudżetowych:

- Program rozwoju czytelnictwa (MKiDN) – aplikacje, dotacje na zakup książek (od kilkunastu lat) w wysokości ok. 20 000,00 rocznie.

- Program Rozwoju Bibliotek – od 2009 roku pozyskano ponad 100 000,00 (sprzęt komputerowy, szkolenia pracowników, mikrogranty).

- ORANGE – refundacja od 2009 r. abonamentów internetowych (ponad 3 000,00 rocznie),

- Fun-English – bezpłatny kurs j. angielskiego dla dzieci (kilka edycji) i dla dorosłych.

- Megamatma – bezpłatnykurs on-line nauki matematyki dla dzieci i młodzieży (umowa o współpracy z firmą FunMedia).

- Pracownia digitalizacji przy UKW w Bydgoszczy – bezpłatna digitalizacja ponad 40 woluminów zbiorów regionalnych i wprowadzenie ich do Kujawsko Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

- Pracownia konserwacji papieru i skóry przy UMK w Toruniu – konserwacja jednego tomu Pałuczanina w ramach pracy magisterskiej, koszt  4 000,00 ( koszt takiej usługi w ramach zwykłej umowy – ponad 20 000,00).

- ARBITRA – kancelaria prawna, odzyskiwanie wypożyczonych przez czytelników książek i zwlekających z ich oddaniem (koszty pokrywają zalegający czytelnicy).

- Antykwariat – sprzedaż nieprzydatnych bibliotece książek – zdezaktualizowanych bądź  otrzymanych od czytelników w darze, organizacja kiermaszów książek „nie do końca wyczytanych”.

- Mikrogranty („O finansach w bibliotece”, „Podaj dalej”…).

- Sponsorzy (współfinansowanie Klubu Podróżnika, zakup książek, obchody jubileuszy, pomoc w przyjmowaniu gości – noclegi…). Wielkie dzięki!!!!!

4.      Zarządzanie działalnością Biblioteki:

·         Wprowadzenie systemu kontroli zarządczej.

·         Zawieranie umów (gospodarczych, o współpracy, licencyjnych, …).

·         Sporządzanie wniosków aplikacyjnych (projektów): MKiDN, Urząd Marszałkowski, PRB, Orange, Fundacja równać Szanse…

·         Organizacja szkoleń (dla bibliotek powiatu, wewnętrzne dla bibliotekarzy).

5.      Działalność statutowa (zarządzanie, działania):

·         Gromadzenie księgozbioru zgodnie z zapotrzebowaniem czytelników, systematyczna jego selekcja.

·         Opracowanie księgozbioru (zgodnie z klasyfikacją dziesiętną wykorzystując program MAK+, tworzenie katalogu on-line).

·         Udostępnianie zbiorów: książek, multimediów (Mediateka), czasopism (na miejscu, na zewnątrz, międzybiblioteczne).

·         Działalność bibliograficzno-informacyjna: tworzenie bibliografii powiatu żnińskiego, opracowywanie teczek zagadnieniowych, osobowych i innych, gromadzenie zbiorów regionalnych i dokumentów życia społecznego, udostępnianie Internetu, działalność BOKS-u (Biblioteka Ośrodkiem Komunikacji Społecznej – punkt informacyjny zorganizowany przy współpracy żnińskich instytucji).

·         Działalność upowszechniająca czytelnictwo: strona WWW, kroniki, gazetka wewnętrzna, wydawnictwa własne, spotkania autorskie, działalność stałych klubów: Klubu Podróżnika, Studia Zdrowia i Urody, Politechniki Maluszka, Bajarki, DKK, wykłady, prelekcje, lekcje biblioteczne, konkursy, pikniki, spektakle teatralne, wieczory poezji, wystawy, działalność Galerii Małej i inne.

·         Innowacyjne działania:

- Przystąpienie do konsorcjum bibliotek, wykupienie dostępu do bazy e-booków na platformie Ibuk.pl (czytelnicy korzystają z niej bezpłatnie po otrzymaniu w bibliotece kodu dostępu).

- Mediateka – udostępnianie filmów, audiobooków, e-booków, zbiorów elektronicznych.

- Kujawsko Pomorska Biblioteka Cyfrowa – umieszczenie i udostępnianie zbiorów regionalnych.

·         Działalność upowszechniająca czytelnictwo:

- Spotkania autorskie. W ciągu 32 lat zorganizowano ich kilkaset, m. in. z: M. Musierowicz, E. Dzikowską, M. Łopatkową, W. Chotomską, E. Chotomską, J. Poradą, M. Kydryńskim, W. Piasecką, B. Cieślakiem (por. Borewicz), D. Rekoszem, K. Petkiem, J. Wróblem, H. Cygler, W. Drabikiem, B. Rymanowskim, M. Mellerem, J. Pałkiewiczem, M. Pryzwan, A. Grabowskim, Ł. Wierzbickim, B. Gawryluk, ks. Adamem Bonieckim, Z. Celmer, M. Rusinkiem, J. Olech, R. Witkiem, P. Grzybowskim, G. Kasdepke, M. Wolskim, H. Skonieczka-Dobaczewską, M. Binkowskim…

- Kluby: 

Klub Podróżnika. Jego działalność zainicjowana w 1998 roku. Jest to oferta dla ludzi otwartych na świat, chcących go poznać i tych, którzy poznając świat chcą dzielić się zdobytą wiedzą i emocjami z innymi. Integruje środowisko, podnosi status gminnej instytucji kultury – nagrodzony na Ogólnopolskim Kongresie Bibliotek w 2011 roku, goszczący wielu słynnych podróżników: J. Pałkiewicz, E. Dzikowska, K. Wielicki, M. Witkowska, J. Kret, M. Kydryński…

Dyskusyjny Klub Książki.

Bajarka opowiada, Pałucka Grupa Fotograficzna.

Klub Miłośników Fantastyki (działał przez dwa lata).

Politechnika Maluszka, Studio zdrowia i urody.

- Konferencje popularnonaukowe („250. Rocznica urodzin Jana Śniadeckiego…)

- Noce w bibliotece (dla młodzieży).

- Akcje czytelnicze: Cała Polska czyta dzieciom, Narodowe czytanie, Tydzień z Internetem, Urodziny Kubusia Puchatka, Dzień Pluszowego Misia…

- Inne działania: wieczory poetyckie i literackie, konkursy (plastyczne, poetyckie, wiedzy), lekcje biblioteczne, przygotowanie do uczestnictwa w kulturze, kursy:  językowe, komputerowe dla seniorów, „o finansach”, „Megamatma”.

·         Promocja regionu (sławnych i zasłużonych żninian):

- Napisanie i wydanie kilku publikacji poświęconych wybitnym postaciom regionu (biografie).

- Organizowanie spotkań autorskich (z Konradem Strzelewiczem, Tadeuszem Malakiem, Mirosławem Binkowskim, Feliksem Malinowskim…).

- Organizowanie spektakli teatralnych i koncertów przy udziale osób wywodzących się ze Żnina: spektakl Starego Teatru z Krakowa - „Ja jestem Żyd z Wesela” w reżyserii i z udziałem Tadeusz Malaka, monodramy w reżyserii Jerzego Lacha, koncert muzyki dawnej dla dzieci w wykonaniu Kazimierza i Jacka Piwkowskich, recital piosenki aktorskiej Pawła Tucholskiego…

- Wieczory wspomnień (o Wandzie Dobaczewskiej…).

- Wystawy ich dzieł (Galeria Mała w czytelni: Romana Terzyka, Marka Kozińskiego, Krzysztofa Krzemienia…; „Astrofotografia” W. Krajewskiego).

- Wystawy  poświęcone wybitnym żninianom (publikacje, artykuły prasowe, opracowania biograficzne).

- Opracowania multimedialne: „Sławni żninianie”, „Zasłużeni żninianie”, „Historia Żnina” prezentowane młodzieży i słuchaczom Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

·         Promocja Biblioteki i jej działań (zabiegi o to aby biblioteka była widoczna w środowisku):

- Bieżąco prowadzona strona internetowa.

- Aktywna działalność na serwisach społecznościowych: Facebook, Instagram, Twitter.

- Stosowanie metod tradycyjnych: plakaty, tablice ogłoszeniowe, gazetki wewnętrzne, informacje w lokalnych mediach.

·         Współpraca z instytucjami, szkołami i stowarzyszeniami:

- Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Bydgoszczy, która zapewnia  pomoc merytoryczną, wsparcie finansowe poprzez organizację szkoleń oraz spotkań autorskich w ramach DKK.

- Pracownią digitalizacji Biblioteki UKW w Bydgoszczy  - nieodpłatna digitalizacja zbiorów regionalnych i umieszczanie ich w KPBC.

- Pracownią Konserwacji Papieru i Skóry przy UMK w Toruniu - konserwacja „Pałuczanina” w ramach pracy magisterskiej, udział naukowców w konferencji poświęconej ochronie dorobku regionalnego „Pałuk”.

- Lokalnymi instytucjami kultury - udostępnianie sal, sprzętu, „męska pomoc fizyczna”.

- Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej - zakup upominków, słodyczy, książek.

- Kościołami - ogłoszenia o działalności biblioteki.

- Młodzieżowym Biurem Pracy - wspólna organizacja ferii dla dzieci.

- Szkołami - wszystkimi żnińskimi, Brzyskorzystewko, Januszkowo, Bożejewice, Gorzyce, Słębowo… - lekcje biblioteczne, spotkania autorskie, Klub Podróżnika – wspólny wyjazd do Poznania na wykład, uczestnictwo w comiesięcznych spotkaniach, Tydzień z Internetem, Piątkowe spotkania kulturalne, zajęcia z „wiedzy o kulturze”, konkursy…

- Przedszkolami.

- Żnińskimi mediami (prasa, radio, ITV) - informacja o imprezach upowszechnieniowych i ich przebiegu.

- Telewizją Bydgoską,  radiem PIK – promocja Biblioteki.

- Żnińskim Towarzystwem Kultury (członkostwo od 1983 roku, praca w zarządzie od 2005) – wspólne inicjatywy.

- Uniwersytetem Trzeciego Wieku im. W. Dobaczewskiej –wykłady dla słuchaczy, udział słuchaczy w imprezach upowszechnieniowych organizowanych przez Bibliotekę.

- Polskim Związkiem Niewidomych – szczególna oferta Biblioteki dla osób niewidzących i niedowidzących (książki mówione, książki z dużą czcionką), wspólna realizacja projektu „Poznaj siebie 3”.

- Wolontariuszami (osobami dorosłymi oraz młodzieżą – Klub Ośmiu działający przy Zespole Szkół Ekonomiczno-Handlowych w Żninie) – pomocnymi Bibliotece w pracach statutowych oraz jako księgonosze.

- Starostwem Żnińskim, Urzędem Miejskim.

- Zespołem naukowców (UAM w Poznaniu, UKW w Bydgoszczy) oraz lokalnymi twórcami piszącymi monografię Żnina.

6.      Działalność wydawnicza (społeczna, nieodpłatna):

- Autorstwo i wydanie cyklu „Sławni Żninianie” (Jędrzej Śniadecki 1768-1838, Jan Śniadecki 1756-1830, Erazm Gliczner 1535-1603, Klemens Janicki 1516-1543, Mścisław Wartenberg 1868-1938) przybliżającego ogółowi mieszkańców postacie sławnych Żninian; „Biblioteka Publiczna w Żninie. Zarys historii”; „Słyszę w kolorach, widzę dźwiękiem” – biografia artysty malarza Tadeusza Małachowskiego (jedyna dotychczas publikacja poświęcona temu wspaniałemu artyście), „Żniński koncern Krzyckich 1920-1950”.

- Trzyletnia praca nad monografią Żnina wydaną  z okazji 750-lecia nadania praw miejskich: pozyskanie dwóch zespołów autorskich, koordynacja prac nad dwoma tomami publikacji, pełnienie funkcji redaktora tomu drugiego tworzonego przez lokalnych autorów, autorstwo trzech rozdziałów monografii, korekta (przy współpracy), koordynacja prac związanych z drukiem.

6. Moja praca była doceniana, otrzymałam:

- Brązowy Krzyż Zasługi (1989).

- Złoty Krzyż Zasługi (2013).

- „Zasłużony Działacz Kultury” (2002).

- Odznaka Honorowa Zasłużony dla Kultury Polskiej (2015).

- Medal im. A. Patkowskiego (za zasługi dla idei regionalizmu – 2014).

- Nagroda Wojewody Bydgoskiego ( 1998).

- Nagrody Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego (2002, 2005, 2008, 2015).

- Laur Żnińskiego Towarzystwa Kultury.

- Dyplom uznania za ciekawą i profesjonalną prezentację dobrych praktyk w działalności biblioteki podczas drugiego ogólnopolskiego kongresu bibliotek publicznych w Warszawie (2011).

- Wyróżnienie specjalne Stowarzyszenia Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL za pasję i zaangażowanie w edukacyjny proces planowania strategicznego „Biblioteka  - Miejsce Aktywne” w ramach Programu Rozwoju Bibliotek (2011).

- List gratulacyjny Burmistrza Żnina Roberta Luchowskiego  (gratulacje w związku z otrzymaną odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” –… Gratuluję wyróżnienia. To osiągnięcie jest potwierdzeniem ogromu pracy i wysiłku, jaki włożyła Pani w działalność związaną z tworzeniem, upowszechnianiem i ochroną kultury w naszym lokalnym środowisku…) - 2015 r.